Oktyabrın 20-də devrilmiş Liviya rəhbəri Müəmmər
Qəddafinin faciəvi ölümündən bir ilin keçməsi tamam olur... Bu müddət ərzində
Liviyada çox şey dəyişib və təəssüflə qeyd etməliyəm ki, mənfi tərəfə. İnflyasiyanın
azlığına görə Ginessin Rekordlar Kitabına düşmüş ölkədən, ibtidai icma
quruluşuna xas olan tayfalararası savaşlarda boğulan ölkə səviyyəsi(zliyi)nə qədər
geriləyən Liviyada "Heyif Qəddafinin vaxtı..." deyən insanların sayı
günü-gündən artır. Bu isə təbii ki, hökuməti və ölkənin bir çox şəhərini əsarət
altına almış vəhhabi sözdə "islamçlarını" narahat etməməyə bilməz.
Liviyada vəziyyətin yenidən gərginləşməsi də məhz bununla bağlıdır. Amma hər
şey haqqında ardıcıllıqnan. Əvvəlcə Qəddafinin necə öldürülməsi barədə geniş
oxucu kütləsinə az məlum olan bir neçə fakt açıqlamaq istərdim.
Hər şey Müəmmərin Afrika muzdluları ilə
birlikdə bir neçə həftə müddətində gizləndiyi sığınacağı tərk etmək istəməsi
barədə məlumatın Amerikanın kəşfiyyat orqanlarına sızması ilə başlayıb. 2011-ci
ilin oktyabrın 20-də səhər tezdən NATO hərbçiləri Liviya rəhbərini məhv etmək
üzrə əməliyyatın həlledici mərhələsinə başlayırlar. Fransanın "Miraj"
və Amerikanın "Predator" markalı qırıcı təyyarələri Qəddafinin doğma
və eyni zamanda son şəhəri olan Sirtə doğru istiqamət götürürlər. Polkovnikin
maşın kartejini görən kimi, demokratiya və insan hüquqlarının təntənəsi naminə
qəhrəman Fransa pilotları 69 yaşlı köməksiz qocanı atəşə tuturlar və onu hər
iki ayağından yaralayırlar. Hava hücumunun nəticəsində maşınlarda olan
insanların demək olar ki hamısı yerindəcə həlak olur. Hamısı 20 nəfərdən başqa.
Qəddafini astronomik məbləğ müqabilində Nigeriyaya qaçırtmağa söz vermiş
afrikalı muzdlular isə sadəcə yoxa çıxırlar. NATO-çular sanki bilərəkdən
onların maşınlarına atəş açmayaraq, afrikalılara rahatca aradan çıxmağa imkan
yaradırlar. Kim bilir, bəlkə elə bu muzdlular Qəddafinin öldürülməsində həlledici
rol oynayıblar. Çünki Qəddafinin yerini satacaq insan(lar)a 800 min ABŞ dollar
vəd olunmuşdur...
Hücumdan sonra Müəmmər Qəddafi və onun bir
neçə yaxın silahdaşı - doğma oğlu Mötəsim, uşaqlıq dostu Əbu Bəkr Cabir Yunus və
cangüdəni Mənsur Dao möcüzəvi şəkildə sağ qalırlar. Qəddafi hər iki ayağından
yaralanmasına rəğmən, özü kənar müdaxiləsiz maşından çıxa bilir. O və
silahdaşları təqibdən yaxa qurtarmaq üçün səhra ilə piyada irəliləməyə
başlayırlar. Artıq arxadan atəş səsləri eşidilirdi. Qan içində olan Liviya rəhbəri
kanalizasiya borusunda gizlənməyə cəhd göstərir. Təqibçilərdən biri - Ömran əl-Misrati
(onun haqqında aşağıda daha ətraflı danışacağam) Qəddafini orada tapır. Təqibçilər
yaralı polkovniki əsir götürürlər. Qəddafinin qəddarlığa görə misilsiz olan işgəncə
kadrları bütün dünyaya yayılır. O kadrlarda Müəmmərin son anları əks olunur.
Videoda polkovnik hələ huşunu itirməyib və hətta üsyançılara "Həram əleykum"
("Siz haramın nə olduğunu dərk etmirsiz") deyə səsləyir. Bundan sonra
isə baş vermiş hadisələr heç bir insani anlayışlara sığmır. Üsyançların qəzəbli
kütləsi Liviya rəhbərini sözün əsl mənasında parçalayır. Ağlını və ən əsası
vicdanını itirmiş kütləni Qəddafinin qan içində olması və artıq təslim olduğunu
da dayandırmır. 69 yaşlı polkovniki 4 saat müddətində işgəncələrə məruz
qoyurlar və hətta arxadan bıçaqla zorlayırlar. Axırda üsyançılardan biri
"rəhm" edərək, Qəddafiyə elə onun öz qızıl tapancasından qarın nahiyəsindən
güllə vurur. 42 il müddətində Liviyaya rəhbərlik etmiş Müəmmər Qəddafi üçün bu
güllə həlledici olur...
Qərbdə Qəddafinin öldürülməsi sevinclə
qarşılansa da (Hillari Klintonun qətlin videosunu izləyərkən, şeytani gülüşü hələ
də yaddaşlardan silinməyib), Liviya xalqının özü heç də bayram etməyə tələsməyib.
Çünki çox gözəl başa düşürdülər ki, Qəddafisiz Liviyanı nələr gözləyir. Və
hadisədən bir ilin keçməsindən sonra, artıq əminliklə demək mümkündür ki,
onların ən bədbin proqnozları düz çıxıb. Liviya hal-hazırda de-fakto tayfalar və
quldur dəstələr arasında savaş meydançasına çevrilib, başda neft olmaqla ölkənin
təbii sərvətləri isə Amerikanın, Fransanın, İtaliyanın və İsrailin əllərinə
keçib. Bu da əlbəttə ki, nə əhalinin əksəriyyətini təşkil edən Qəddafiyə sadiq
qüvvələri, nə də ki "17 fevral inqilabınn" beşiyi olan Benqazidə məskən
salmış əl-Qaidəçi vəhhabiləri qane edir. Vəhhabilər Qəddafinin devrilməsində
iştirakı müqabilində Liviyada şəriətin Səudiyyə tipli versiyasının rəsmiyyətə
alınmasını tələb edirdilər. O vaxt hələ hökumətdə olmayan Milli Keçid Şurası bu
tələbi gerçəkləşdirəcəyinə söz versə də, iqtidar başına gələndən dərhal sonra,
elə inqilabın ilk ildönümündə Tripolidə əxlaqsız striptiz-şounu təşkil etdi. Bu
da sizə şəriət! Spirtli içkiləri və qumar oyunlarını gadağan etmiş, amma buna rəğmən
daima vəhhabilər tərəfindən tənqidə məruz qalmış Qəddafinin vaxtında paytaxtın
mərkəzində bu cür pozğunluğu təşkil etmək barədə heç kim düşünməyə belə cürət
eləməzdi. Belə də vəhhabi "islamçılar" da hökumətə qarşı müxalif cərgəyə
keçdilər.
Və bu üç qüvvənin (hökumət-islamçılar-qəddafiçilər)
arasında, keçən məqaləmdə (“Yeni Xəbər” qəzeti, № 27, 6 oktyabr
2012-ci il) proqnoz etdiyim kimi, hərbi qarşıdurmaların
başlanması heç də təəccüblü deyil. Artıq qəddafiçilərin alınmaz qalası sayılan
Bəni-Vəlidin yaxınlığında döyüşlər başlayıb və şəhər müdafiə nazirliyinin himayəsiylə
hücuma keçən Misurata quldur dəstələri tərəfindən blokadaya salınıb. Bəhanə
kimi isə Bəni-Vəliddə əks-inqilabi qüvvələrin cəmləşməsi və Qəddafini kanalizasiya
borusunda tapmış və bu səbəbdən “Milli qəhrəman” elan edilmiş Ömran əl-Misratinin
orada öldürülməsi göstərilir. Şəhərə hücum edən quldur dəstələrinin başçısı
Xalid əl-Əşlam bunları deyib: “Bəni-Vəlidin 99%-i hökumətin nəzarəti altında deyil.
Bu şəhər Liviya üçün xərçəng xəstəliyi kimidir. Əgər hökumət güc nümayiş etdirməsə,
etirazlar Kufraya, Tarxunaya, Marzukaya və digər qəddafipərəst şəhərlərə də
yayılacaq. Bəni-Vəliddə inqilabın üç rənqli bayrağları dalğalanmır, yalnız yaşıl
bayrağlardır. Yüzlərlə hərbi cinayətkar orada gizlənir. İnqilabı tamamlamaq
üçün, biz onları tutmalıyıq.”
Artıq Bəni-Vəlidin sakinlərinə qarşı kimyəvi
silahlardan da istifadə olunur. Facebook sosial şəbəkəsindən tanıdığım Əli adlı
Bəni-Vəlidli dostum mənim Azərbaycandan jurnalist olduğumu biləndən sonra,
yalvararaq xahiş edib ki, orada baş verən insanlıq faciəsi haqqında azərbaycanlı
oxuculara məlumat verim. Yaxşısı onun sözlərini elə öz dilindən eşidəsiniz: “Niyə
dünya ölkələri, BMT, Afrika Birliyi susurlar?! Misuratalı quldurlar bizə qarşı
kimyəvi silahdan və zəhərli qazlardan istifadə edərək, uşaqlarımızı, qadınlarımızı, qocalarımızı
öldürürlər. Niyə mətbuat susur?! Onların ağzını kim bağlayıb?! Nəyi gözləyirsiniz?!
Bəni-Vəliddə ikinci Xocalının yaşanmasını?!” Sıravi Liviya vətəndaşının Xocalı
soyqırımı haqqında məlumatlı olması məni yaxşı mənada təəccübləndirdi. Bu da
Liviyada Qəddafinin vaxtında təhsilin hansı səviyyədə olmasını əyani şəkildə
göstərir... Bəlkə elə bu səbəbə görə onun xahişini yerə sala bilmədim. Və ümüdvaram ki, məsul təşkilatlar hadisələrə müdaxilə edərək, yeni soyqırımın baş verməsini əngəlləyəcək. Hərçənd qurddan qoyunlara rəhm etməsini gözləmək bir qədər sadəlövlükdür....
Bu arada Liviya hökuməti bildirib ki,
oktyabrın 20-si, yəni Qəddafinin öldürülməsi günü ölkə ərazisində kommendant
saatı elan olunacaq. Liviyanın hökumət yönümlü “Libya Gerald” qəzetinin yazdığı kimi: “Qəddafiyə
matəm mərasimlərinin təşkil edilməsinə mane olmaq üçün.” Buna baxmayaraq, Sirtdə
artıq Qəddafi dövrünün əfsanəvi şüarı – “Allah, Müəmmər, Liviya və bəs” səsləndirilirməyə
başlayıb. Hökumət yönümlü Liviya KİV-ləri yazırlar ki, “Sirt camaatı keçmiş
rejimin şüarlarını səsləndirməklə, oraya ezam olunmuş misuratalı əsgərlərini
lağa qoyurlar.” Liviya gəncləri bildirirlər ki, oktyabrın 20-də kommendant
saatı da onlara Qəddafinin matəm mərasimin keçirtməyə mane ola bilməyəcək. Bəs
görəsən 42 il müddətində öz xalqına amansızlıqla zülm yapmış diktatorun xatirəsini
niyə bu xalq əziz tutur və ona matəm saxlamağa can atır?.. Ağıl sahibləri üçün
cavab məncə aydındır: çünki Qəddafi diktator deyildi!
Asim Məmmədov
Комментариев нет:
Отправить комментарий